Dachy zielone to coraz częstszy widok na osiedlach mieszkaniowych, a także budynkach komercyjnych i obiektach użyteczności publicznej. Nic dziwnego ‒ zielony dach to nie tylko atrakcja dla użytkowników budynku i nieoceniony element proekologiczny miejskiej architektury, ale także źródło korzyści inwestycyjnych. Do budowy ogrodu na dachu opracowano kompleksowy system Matizol Master GREEN ROOF – gotowe rozwiązanie na dachy płaskie obiektów nowych i modernizowanych.
Ogród na dachu to coraz bardziej popularne i cenione rozwiązanie. Ten ekotrend w architekturze widać wyraźnie nie tylko w sektorze prywatnym, ale przede wszystkim w projektach realizowanych przez deweloperów. Zielone dachy powstają zarówno na apartamentowcach, jak i biurowcach, budynkach użyteczności publicznej i komercyjnych. Dach płaski, typowy dla budynków wielkogabarytowych, stanowi atrakcyjną przestrzeń do wykorzystania, której tak bardzo brakuje zwłaszcza w przestrzeni miejskiej. Jest sposobem na odzyskanie terenów zielonych utraconych przez zabudowę. Ogrody na dachu są świetnym sposobem zagospodarowania tej przestrzeni w nowych budynkach, a także podczas renowacji dachów płaskich.
Ogród na dachu ‒ znaczenie dla inwestora, użytkownika i ekosystemu
Zielony dach na budynku podnosi prestiż inwestycji. Dachy zielone podwyższają wartość nieruchomości (według opinii architektów średnio o 10%) i pozwalają na więcej rozwiązań w planowaniu przestrzeni. Użytkownicy zyskują dodatkowe miejsce do wypoczynku i rekreacji, mają możliwość ucieczki od zgiełku miasta bez opuszczania domu. Ogrody na dachu są też atutem przy wynajmowaniu powierzchni usługowej lub mieszkaniowej oraz przy szukaniu najemców.
Zakładanie zieleni na dachach czy tarasach jest jednym ze sposobów adaptowania miast do zmian klimatu i przeciwdziałania ich negatywnym skutkom. Inwestycje w ogrody na dachach podnoszą komfort życia, a dodatkowo łagodzą skutki urbanizacji. Jakie korzyści daje inwestycja w zielony dach?
⦁ Poprawa jakości powietrza – roślinność porastająca zielone dachy produkuje tlen w procesie fotosyntezy, redukując jednocześnie CO2 i oczyszczając powietrze z pyłów i spalin. Wspiera więc walkę ze smogiem – 1 m2 zieleni może zatrzymać ok. 200 g kurzu i pyłu.
⦁ Zmniejszenie zjawiska miejskiej wyspy ciepła – roślinność ogrodu na dachu absorbuje energię słoneczną. Zapewnia w ten sposób efekt chłodzenia w nadmiernie nagrzanym mieście zabudowanym głównie betonem, asfaltem i dachami pokrytymi papą i blachą.
⦁ Poprawa efektywności paneli fotowoltaicznych montowanych na dachu – w Polsce montuje się coraz więcej paneli fotowoltaicznych przetwarzających energię słoneczną na prąd. Specjaliści od fotowoltaiki podają jednak, że bardzo wysoka temperatura powietrza może obniżać efektywność pracy paneli. Jest to zauważalne w gorące dni letnie, gdy temperatura powietrza jest wysoka, a dodatkowym akumulatorem ciepła jest tradycyjne pokrycie dachowe. Przyczyną pogorszenia pracy jest krzem znajdujący się w ich modułach paneli. Gdy nagrzewa się zbyt mocno, powoduje spadek napięcia modułów i obniżenie efektywności energetycznej paneli.
⦁ Możliwość zwiększenia terenu zabudowy działki, dzięki uzyskaniu cennej powierzchni biologicznie czynnej na dachu. Zgodnie z warunkami technicznymi uznaje się za nią 50% powierzchni zielonych dachów (stropodachów z nawierzchnią umożliwiającą naturalną wegetację roślin). W Miejscowych Planach Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP) określane są dopuszczalne proporcje między terenem biologicznie czynnym na działce, a powierzchnią zabudowy. Odzyskana powierzchnia biologicznie czynna na dachu pozwala w większym stopniu wykorzystać teren pod zabudowę w porównaniu z zabudową o dachu tradycyjnym.
⦁ Retencja wody opadowej – roślinność na dachu wraz z warstwami drenującymi gromadzi 50–80% opadów. Dzięki funkcji retencyjnej zatrzymana woda stopniowo paruje do atmosfery, zwiększając wilgotność powietrza i tworząc korzystny mikroklimat. Funkcja ta zapobiega też poburzowym podtopieniom, odciążając miejskie systemy kanalizacji w krytycznych sytuacjach. Poza tym nawadnia roślinność, zamiast spływać rzekami do morza. Daje to również wymierne korzyści finansowe. Powierzchnia dachów zielonych przeliczona na powierzchnię biologicznie czynną o właściwościach retencyjnych pozwala zmniejszyć opłaty za tzw. podatek od deszczu ustanowiony przez prawo wodne.
⦁ Poprawa efektywności energetycznej budynku – zielone dachy mają bardzo dobre parametry izolacyjne. Oznacza to, że w okresie zimowym dobrze izolują termicznie, zapobiegając stratom ciepła przez strop, a latem chronią przed nadmiernym nagrzewaniem się pomieszczeń, zmniejszając potrzebę ich klimatyzowania, co daje realne oszczędności.
⦁ Redukcja hałasu – dach zielony ma właściwości pochłaniania dźwięków, dzięki czemu skutecznie obniża poziom hałasu docierający z zewnątrz do wnętrza budynku.
⦁ Trwałość technologii – konstrukcja dachu zielonego najczęściej ma układ warstw odwróconych, w przeciwieństwie do tradycyjnego ułożenia warstw stropodachu (dolną warstwę układu stanowi hydroizolacja, a na niej ułożona jest izolacja termiczna). Taki układ zabezpiecza hydroizolację przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz bezpośrednim wpływem czynników zewnętrznych (głównie promieniowaniem UV). Co więcej, temperatura na powierzchni hydroizolacji utrzymuje się na stałym poziomie i nie ma ryzyka kondensacji pary wodnej, w wyniku czego cała przegroda zachowuje stabilność energetyczną.
Projektowanie ogrodu na dachu w systemie Matizol GREEN ROOF
Dachy zielone mają budowę wielowarstwową, a rodzaj i liczba warstw są dobierane w zależności od rodzaju podłoża i planowanej roślinności, obciążeń, a także funkcji użytkowej budynku. Tylko właściwe projektowanie systemowe dachu zielonego warunkuje jego prawidłowe funkcjonowanie. Dlatego też specjaliści marki Matizol opracowali nowoczesne rozwiązanie dachu zielonego, odpowiednio zoptymalizowane pod względem składowych całego systemu. Jest to duże ułatwienie dla projektantów i wykonawców dachów zielonych – znormalizowany układ poszczególnych warstw daje pewność powodzenia inwestycji, jaką jest ogród na dachu. Otrzymujemy gotowe rozwiązanie systemowe, które daje też możliwość wyboru rodzaju zielonego dachu.
Dach zielony ekstensywny w systemie Matizol GREEN ROOF – lekki i łatwy w utrzymaniu
Ten rodzaj zielonego dachu jest inwestycją, która uatrakcyjnia architekturę budynku i zwiększa zasoby miejskiej zieleni. Najczęściej jest projektowany bez możliwości użytkowania, stanowi za to powierzchnię biologicznie czynną.
Zagospodarowanie dachu ekstensywnego jest dość łatwe, daje szybki efekt i nie wymaga od inwestora szczególnej pielęgnacji podczas późniejszego użytkowania. Roślinność ekstensywna to głównie rośliny niskie (mchy, rozchodniki, byliny, zioła, trawy) – mało wymagające, odporne na okresy suszy i mrozu, a także zdolne do szybkiej regeneracji. Co ważne, rośliny na dach tego typu są lekkie, podobnie jak inne warstwy wegetacyjne systemu (od 120 kg/m2 w pełnym nasączeniu), dzięki czemu nie stanowią obciążenia dla konstrukcji dachu.
Zielony dach ekstensywny polecany jest głównie do obiektów mieszkalnych jedno- i wielorodzinnych, a także biurowców.
Dach ekstensywny wykonany w technologii tradycyjnej składa się z roślinności ekstensywnej, substratu GreenST Sedum, włókniny filtracyjnej GreenFiltr 100, warstwy drenażu GreenDrain, warstwy ochronnej GreenGeo Tex 300, termozgrzewalnej membrany bitumicznej przeciwkorzennej MATIZOL MASTER TOP GREEN ROOF PV S5,2 i podkładowej membrany bitumicznej, np. MATIZOL MASTER BASE PV S3,0 F/F. Kolejno znajduje się warstwa termoizolacji EPS którą układa się na paroizolacji MATIZOL PRO VAP-ANTIRADON V+ALU S3,0 S/F mocując ją za pomocą kleju poliuretanowego KDT 12. Pod nimi znajduje się strop betonowy z ukształtowanym spadkiem, zagruntowany warstwą środka bitumicznego Abizol R Dr.
Efektowny ogród na dachu, czyli zielony dach intensywny w systemie Matizol GREEN ROOF
Zielony dach intensywny pozwala inwestorowi stworzyć prawdziwy ogród lub park na dachu, z możliwością użytkowania przez cały rok. Dach intensywny tworzy roślinność wysoka – kwiaty, krzewy, a także elementy małej architektury ogrodowej, np. pergole, różnego typu siedziska itp. Utrzymanie tego rodzaju dachu jest bardziej wymagające, konieczna jest bowiem regularna pielęgnacja polegająca na zaopatrywani
u roślin w składniki odżywcze i wodę, jednak wysiłek ten przynosi wymierne korzyści w postaci zielonej enklawy na dachu ‒ idealnej do wypoczynku i rekreacji.
Dach zielony intensywny sprawdza się przede wszystkim w przypadku budynków komercyjnych (restauracji, hoteli, kompleksów wypoczynkowych), a także na budynkach użyteczności publicznej oraz apartamentowcach.
Marka Matizol oferuje kompleksowy system dachu intensywnego. Na stropie żelbetowym aplikuje się środek gruntujący Abizol R Dr na którym umieszcza się paraizolację MATIZOL PRO VAP-ANTIRADON V+ALU S3,0 S/F. Następnie za pomocą kleju poliuretanowego KDT 12 mocowana jest termoizolacja EPS , a na nią dwie membrany bitumiczne: podkładową oraz przeciwkorzenną. Kolejno instaluje się warstwę ochronną, drenażowo-kumulacyjną, włókninę filtracyjną , substrat a na końcu sadzona jest wybrana roślinność intensywna.
Podsumowanie
Zielone dachy to rozwiązanie ekologiczne, sprzyjające poprawie jakości życia mieszkańców, zwłaszcza wielkomiejskich aglomeracji. Pozwalają na przynajmniej częściową rekompensatę obszarów biologicznie czynnych zabranych przez zabudowę. Zielony dach korzystnie wpływa również na sam budynek (m.in. poprawia bilans energetyczny), jak i jego otoczenie (poprawia jakość powietrza, niweluje zjawisko miejskiej wyspy ciepła). Ogrody na dachach powinny na stałe wpisać się w architekturę miejską. Warto byłoby, aby budowa dachów zielonych stała się elementem świadomej polityki inwestycyjnej. Budowa dachów zielonych to przecież nie tylko inwestycja opłacalna ekonomicznie, ale też wyraz troski o klimat i środowisko naturalne, którą można zrealizować dzięki sprawdzonym i pewnym technologiom systemowym do zakładania ogrodów na dachach.
